Қазақша күрес - Казакша курес - Kzaksha kures

***

Күрестің ұлттық түрі»қазақ күресінің даму» тарихы қазақ халқының тамыры тереңнен тартылатын тарихымен тұтасып жатқан, куні бүгінге дейін Қазақстанда кең тараған спорт түрі.

Жекпе – жек күрестің бұл түрі қазақ халқының тарихымен тығыз байланысты. Сайыстың бұл түрінде адамның жеке күш-қайраты сынға салынады. Халық күрестің жауынгер тәрбиелеудегі маңызына ғана емес, тәлімдік маңызына да ерекше көңіл бөліп, дәріптеген. Сайыс майданына түскен жігіттер қарсыласының жауырынын жерге тигізіп, құлатуы тиіс.

Қазақша күресте қарсыласты белден жоғары ұстап құлатуға рұқсат берілген. Жекпе – жектің бұл түрінде балуандар тек тұрып күреседі. Белден не жағадан ұстап та қағуға, ілуге, орауға болады. Сондай-ақ, аяқтан шалу, тізеден қағу, сүріндіру сияқты техникалары да қолданылады. Ереже бойынша, құлап бара жатқан балуан тізесін кілемге тигізбеуі керек, тигізсе ескерту алады. Бастапқыда Қазақша күресте балуандар жас және салмағы бойынша бөлінбеген, жеңіске қай мықтысы немесе тәжірибесі молы жететін болған. Қазіргі уақытта спорттың бұл түрінің күрес жүргізу техникасы мен киімге қатысты ережелері бекітілген.

***

Казакша курес неразрывно связан с историей жизни казахского народа. Это состязание проводится для демонстрации необычайно ярких примеров настоящего мужества и невероятной физической силы.

Эта борьба была не только важным элементом боевой подготовки воинственных кочевников, но и воспитывала характер. Цель поединка заключается в том, чтобы бросить противника на спину. В казакша курес разрешены захваты за верхнюю часть тела. Борьба проводится в стойке. Можно проводить захваты за куртку и за пояс. Разрешены  приемы поясной борьбы. Можно делать подсечки, зацепи ногами, приемы через бедро. Но ни  в коем случае нельзя касаться коленом ковра, из-за этого дают предупреждение. Ранее в казакша курес не было ни возрастных, ни весовых ограничений, побеждал тот соревнующийся, кто сильнее и опытнее. В настоящее время в данном виде спорта установлены определенные правила относительно единой формы и техники ведения борьбы.

***

Kazaksha kures is inextricably linked to the history of Kazakh people’s life. This type of contest is held to demonstrate the best examples of extraordinary courage and incredible physical strength. It was not only an important element of the combat training of warlike nomads, but also built character.

 The purpose of the fight was to throw the opponent on his back. In kazaksha kures, it is permitted to hold the upper  body of the opponent. The fight is held while standing.

A fighter’s knee cannot touch the carpet. If it does, the judge gives a warning. Earlier in kazaksha kures there were no age or weight restrictions and the winner was the competitor who was stronger and more experienced. More recently, rules have been established regarding uniform format and techniques of warfare.