Көкпар - Кокпар - Kokpar

***

Көкпар – Орта Азия халықтарының ұлттық ат жарыс ойыны. Ойынның әуелгі атауы «көк бөрі» сөзінен шыққан деген пайымдаулар бар.

  Бұрындары мал баққан көшпелі халықтар малын қырып тастайтыны себебінен көк бөріні қас жауы есептеген.

 Сол себепті бөріні соғып алғанда өлігін ат үстінде сүйрелеп, бір-бірінен ала қашып, мәз-мәйрам болған. Жігіттер арасында бөрінің басын алып жүруге талас та болып тұрған.

Кейін келе ойын шарты жеңілдетіліп, көкпарда бөрі орнына басы кесілген серке тартылатын болды. Бастапқы кезде көкпар тарту тек ойын ғана болып қоймай, қарсылас топтың қазанына салуы қажет болған. Көкпарға қатысушыларға серкені алаңның кез келген жерінен іліп алуға, қарсыласынан қазанына салуға көмектесуге рұқсат беріледі.

***

Кокпар – национальная конная игра кочевников Средней Азии. Название происходит от слова «кокбори», в переводе на русский «серый волк».

Волки были самыми злейшими врагами кочевников, так как они наносили большой ущерб скоту. Соответственно, убить волка было большой удачей и радостью. Голову хищника преподносили главе рода, а тушу отдавали на растерзание собравшимся. Соответственно, нередко возникала борьба между джигитами, кому же нести голову. Со временем это превратилось в игру, в которой задача упростилась: всадники борются за тушу не волка, а козла. Изначально, борьба за тушу не являлась просто игрой, а была своего рода подготовкой и экзаменам будущих воинов. Молодежь нарабатывала навыки борьбы на конях, управления ими экстремальных условиях настоящего боя.

По правилам состязания необходимо не только завладеть тушей, но и удержать, заброситьеё в «казан» (ворота) команды соперника. Участникам соревнования разрешается поднимать тушу с любого места внутри поля, отбирать ее у соперника, передавать или перебрасывать партнерам по команде, помогать партнерам доскакать и бросить ее в ворота соперника.

***

Kokpar (riders’ fight for goat carcass) is a national equestrian game of Central Asian countries. According to cultural historians, the name of the game originates from the word “kok bori” which, translated into English means “grey wolf.” Wolves were the worst enemies of nomads as they caused great damage to livestock. Accordingly, killing the wolf was a big success and joy. The head of the killed wolf was offered to the head of the community and the carcass was given to the crowd.

 Young men often argued about who should carry the head. Over time it turned into a game in which the task became simpler: the riders competed for the carcass of a goat instead of a wolf carcass. Initially, the fight for the goat carcass was not just a game, it was preparation and examination for future warriors. Young people developed skilss as fighting on horseback and riding horses in extreme conditions on the battlefield. According to the rules of the competition, it is necessary to capture the carcass and throw it in the “kazan” (gate) of the opposing tean. Competition participants are allowed to raise a goat carcass from any location on the field, take it away from the opponent and pass or throw to teammates in order to help partners ride and trow it into the opponent’s net.