Қыз қуу - Кыз куу - Kyz kuu

***

Ежелгі сақ тайпаларында кездесетін салтқа сай қызға үйленбес бұрын жігіт өзінің шабандоздығын және ат үстінде отыра алатындығын дәлелдеуі керек болған.

Қалыптасқан салт бойынша жігіт атпен шауып бара жатқан қалындығын құып жетуі қажет. Үлкен жиын тойларда сол себепті қыз қуу ойыны ұйымдастырылатын болған.

  Жігіт пен қалындық жарыс жолына шығып, қалындық 12-15 метр қашықтықта ілгері тұрады.

  Төрешінің белгісінен кейін қыз шаба жөнеледі, жігіт болса, қалындығы 100 метр асқанда ғана шаба жөнеледі. Қызды қуып жеткен атпен шауып бара жатқан қызды қуып жетіп, оның бетінен сүюге тиісті.

Қуып жете алмаса, қайыра шапқанда қыз жігітті, оның атын қамшының астына алады. Бұл – қыздың жеңгені. Қыз қуу тамашалаушылар үшін үлкен қызық орны болған.

***

Согласно древнему обычаю, бытовавшему еще в сакских племенах, прежде чем юноша женится на девушке, он должен доказать свое мастерство наездника, умение держаться в седле.

   Обычай требовал, чтобы джигит, претендующий на руку и сердце девушки, догнал свою невесту на резвом скакуне. Для этого на народных собраниях или на праздниках затевалась игра Кыз куу, что в переводе означает «догони девушку».

Игра начинается с того, что всадник и его спутница выезжают на скаковую дорожку. Девушка становится на 12-15 метров впереди. По сигналу судьи начинается скачка. После того, как она проскочит около 100 метров, стартует всадник.     Если всаднику удается догнать девушку, он получает право и обнять и поцеловать её на скаку. Удастся это сделать – победа парня.

  В противном случае они скачут в обратном направлении, но теперь уже наездница пытается догнать джигита. Догонит – ударяет его плеткой. Это означает победу девушки. Кыз куу всегда превращалась в веселое и увлекательное зрелище для всех собравшихся.

***

According to ancient custom, a young man had to prove his riding skills and abilities before marrying a girl. A man wanting to claim the hand and heart of a girl had to catch his bride while she was riding a spirited horse. 

   Kyz kuu means “catch the girl”. The game starts with a man and his bride, each on horses, at the race track. The girl stands 12 – 15 meters ahead and they start their race at a signal from the judge. The young woman is given a 328 – feet head start.

If the man catches the girl, he wins the right to hug and kiss her. If he kisses the girl it means a victory for him. If he does not kiss the girl, they ride in the opposite direction. This time the woman tries to catch the man.

If she catches him, she lashes him with her whip. This signifies the victory of the woman. Kyz kuu was an exciting show for all spectators.