Алдар Көсенің жыртық тонын Байдың түлкі ішігіне айламен ауыстыруы - Как Алдар Косе свою дырявую шубу на Байскую лисью променял - How Aldar Kose exchanged his worn-out сoat for a new fur coat

Алдар Көсенің жыртық тонын Байдың түлкі ішігіне  айламен ауыстыруы

***

Жолаушылар жолығып, аман-сау сұрасты.

Бай үстіндегі түлкі ішіктен де тоңып, бүрсең-бүрсең етеді. Ал Алдар Көсе бөркін бір шекесіне қарай қисайта киіп, күншуақта жылынып отырған адамдай көңілді сөйлейді.

     -Сен, немене, тоңған жоқсың ба?

     -Тоңсан, сен тоңған шығарсың? Менің тонымды киген кісі үнемі қыз-қыз қайнап жүреді, - дейді Алдар Көсе.

    -Мумкін емес? – дейді бай.

   -Немене, көрмей тұрсың ба?!

   -Көрмейтін несі бар? Көріп тұрмын: шұрық тесік!

   -Мәселе сонда, сол шұрық тесікте. Бір тесіктен кірген жел лып етіп екінші тесіктен шығып кетеді. Ал жылу өзімде қалады. «Қайткенде де мұның тонын алып қалайын», - деп ойлайды бай.

    «Шіркін, мынаның ішігін бір қолыма түсірсем!» - деп армайды Алдар көсе.

- Ішігіңді маған сатсаңшы? – дейді бай.

- сатпаймын. Мен онсыз үсіп өлемін! – дейді Алдар.

- Үсіп өлмейсің. Оның орнына ман саған өз ішігімді беремін. Ол да сондай жылы.

Алдар Көсе оның ұсынысын құлағына да ілмеген кісідей байға жоғарыдан қарайды. Бірақ екі көзі байдың түлкі ішігінде.

-Ішігімді де берейін, үстіне ақша қосайын, - деп қызықтырады бай.

 

-Маған ақшаның қажеті жоқ. Ақша орнына атыңды берсең, ойланып көрер едім.

 

Қуанғаннан бай бірден келісе кетеді. Ішігін шешіп, астындағы атын түсіп береді.

Алдар Көсе байдың ішігін киіп, жүйрігіне мініп, ысқырған желмен жарыса жөнеледі...

Как Алдар Косе свою дырявую шубу на Байскую лисью променял

***

Встретились путники, остановили коней и поздоровались. Бай в теплой лисьей шубе ежится от холода. Алдар Косе шапку набок сдвинул, отдувается, точно сидит на солнцепеке в летний жаркий день.

- Неужели ты не замерз? – спрашивает бай хитреца.

-Это в твоей шубе холодно, а в моей очень жарко, - отвечает Алдар Косе.

-Как же может быть в такой шубе жарко? – не понимает богач.

- А разве не видишь?

      - Вижу, что вороны рвали твою шубенку и в ней дыр больше, чем меха!

- Вот и хорошо, что дыр много. В одну дыру холодный ветер входит, в другую выходит. А мне тепло остается. «Надо у него эту чудесную шубу выманить» - думает бай.

 «Вот тепло будет, если байскую шубу надеть!» - размышляет хитрец.

- Продай мне твою шубу! – сказал бай Алдар Косе.

- Не продам. Я без своей шубы сразу замерзну.

- Не замерзнешь! Возьми в обмен мою лисью шубу, - предложил бай. – Она тоже теплая.

         Алдар Косе сделал вид, что и слышать не хочет. А сам одним глазом смотрит на теплую шубу, а другим на байского скакуна любуется.

- Шубу отдам и денег прибавлю! – стал соблазнять бай.

- Денег мне не надо. Вот если коня дашь в придачу, тогда подумаю. Обрадовался бай, согласился. Снял свою шубу и отдам и отдал коня.

Надел Алдар Косе лисью шубу, пересел на байского - скакуна и помчался обгоняя ветер…

How Aldar Kose exchanged his worn-out   сoat  for a new fur coat

***

Pilgrims stopped their horses and greeted each other. The rich man shivered with cold in his fox-fur coat. Aldar Kose put on his hat at a jaunty angle because he was in direct sunshine on a hot summer day.

     “Aren’t you cold?” the rich man asked the cunning Aldar Kose.

    “ You are cold in your fur coat, and I am hot in mine,” Aldar Kose responded. The rich man could not understand this.

      “How can you feel hot in your coat?” he asked.

    “Can’t you feel that?”

   “I see that crows used to tear your poor coat for quite a time, and now it has more holes than fur,” said Aldar Kose.

     “That’s right, declared the rich man. “I like it when there are many holes in my coat. Cold wind comes in one hole and successfully leaves trough the other, while I remain warm.”

     I should get this wonderful coat by hook or by crook, thought the rich man. I would be real warm if I could wear the rich man’s fur coat, thought the cunning fellow Aldar Kose.

  “Please sell me your coat,” the rich man asked Aldar Kose.

   “No way! I will freeze immediately without my coat.”

    “No, you will not freeze. I will give you my fox fur coat in exchange for yours,” offered the rich man. “it is warm, too.”

    Aldar Kose pretended not to listen to such a silly offer. Meanwhile, he admired the warm fur coat and the rich man’s fast horse, too.

   “I will give you my fur coat and additionally, some money.” The rich man said to persuade Aldar kose.

  “I do not need any money,” said Aldar Kose “ But if you give me your horse I will consider your offer.”

     The rich man was happy to hear this and he agreed. He took off his warm fur coat and gave Aldar Kose his horse, too. Aldar Kose put on the fox fur coat, mounted the rich man’s fast horse and rode off like the wind.